Jęczmień - informacja ogólna:

Wymagania glebowe: Jęczmień odznacza się wśród zbóż jarych większą niezawodnością plonowania, z uwagi na mniejszą wrażliwość na czynniki klimatyczne o charakterze ograniczającym, przede wszystkim na niedostatek opadów, a także wzrastającą długość dnia. Niesprzyjające warunki klimatyczne (również inne siedliskowe) negatywnie oddziaływujące na plon, wpływają zwykle na zwiększenie zawartości białka w ziarnie, co jest korzystne przy uprawie jęczmienia na cele pastewne, ale niekorzystne dla jęczmienia browarnego. Jęczmień jary ma wyższe wymagania glebowe niż żyto i owies, ze względu na słabo rozwinięty system korzeniowy i krótki okres wegetacji. Najwyższe plony jęczmienia uzyskuje się na glebach gliniastych,  pylastych i lessowych kompleksu pszennego.   Mniejsze, ale zadawalające plony można uzyskać również na glebach lżejszych, mających zwięźlejsze podłoże, należących do kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego, jeżeli znajdują się w wysokiej kulturze. Plantacje jęczmienia browarnego powinny być zakładane na glebach żyźniejszych (kompleks pszenny bardzo dobry, pszenny dobry lub żytni bardzo dobry), o wysokim poziomie ich kultury (pH powyżej 5,8).

Przedplon i uprawa roli:  Dobór przedplonów pod jęczmień jary  jest duży, niemniej otrzymanie wysokich plonów, zwłaszcza na słabszych glebach jest możliwe tylko na najlepszych stanowiskach. Właściwymi przedplonami sa: okopowe, motylkowe, oleiste, a następnie kukurydza  ( pod którą  stosowano małe dawki herbicydów triazynowych) i gryka.  Na glebach kompleksu żytniego  słabego można   uprawiać jęczmień tylko po okopowych na pełnej dawce obornika. Dopuszczalnymi przedplonami spośród zbóż są owies i pszenica. Należy unikać uprawy jęczmienia po  życie, pszenżycie oraz po sobie  (ze względu na choroby podsuszkowe). Nie należy zbyt często uprawiać jęczmienia po owsie, ze względu na możliwość namnażania się w glebie pasożytniczych nicieni. W celu poprawienia stanowiska po zbożach zaleca się uprawę poplonów na przyoranie przed zimą,  np. gorczycę, rzodkiew oleistą,  lub pastewną, rzepak, rzepik lub facelię.  Zboża jako przedplon pod jęczmień powinny być uprawiane w dobrych stanowiskach (po okopowych, motylkowych lub rzepaku ozimym). W uprawie jęczmienia browarnego najlepszymi przedplonami są okopowe na oborniku, oleiste i warzywa nawożone niezbyt dużymi dawkami azotu. Rośliny strączkowe i motylkowe nie nadają się jako przedplon pod jęczmień browarny. Jęczmień ma najwyższe spośród zbóż wymagania co do uprawy gleby, szczególnie stosunków wodno-powietrznych. Po wcześnie zbieranych przedplonach należy wykonywać podorywkę z bronowaniem, a następnie jedno lub dwukrotne bronowanie (w celu niszczenia chwastów). Orka przedzimowa powinna być zrobiona w październiku na głębokość 20 - 25 cm, a jedynie po roślinach okopowych można ją spłycić do 15 cm. Wiosenna uprawa rozpoczyna się od włókowania lub bronowania. W następnej kolejności najkorzystniej jest zastosować zestaw uprawowy złożony z kultywatora o wąskich łapach i wału strunowego.  Zestawem takim można  przygotować rolę do zasiewu w jednym przejściu roboczym.

Nawożenie:

Jednym z ważniejszych czynników plonotwórczych jęczmienia jest nawożenie mineralne. Wielkość dawek fosforu i potasu zależy od zawartości przyswajalnych form tych składników w glebie oraz  planowanego poziomu plonów. Przy bardzo wysokiej zasobności gleby w  P i K,  nawożenie tymi składnikami nie jest potrzebne. Nawożenie na glebach cięższych korzystniej jest stosować jesienią przed orką przedzimową, natomiast na glebach lżejszych - wczesną wiosną. Dawki fosforu (P2 O5)  w zależności od stanowiska i przewidywanego plonu - od 25 do 70 kg/ha, natomiast potasu (K2 O) od 35 do 80 kg/ha. Wapnowanie powinno być zastosowane pod przedplon jęczmienia. W przypadku niedoboru magnezu w glebie zaleca się jeden z nawozów: kizeryt, siarczan magnezu lub rolmag w dawce 30 do 60 kg MgO/ha (przedsiewnie). Wielkość dawek nawozów azotowych zależy od potrzeb nawożenia tym składnikiem,  ocenianych na podstawie wielu czynników siedliskowych i agrotechnicznych. Zalecane dawki azotu wahają się w granicach 40 do 80 kg/ha. Duże potrzeby nawożenia N występują przeważnie w warunkach gleb średnich, gdy opady w okresie zimy znacznie przekroczyły normę, przedplon był nawożony małą dawką azotu, odczyn gleby jest optymalny i poziom agrotechniki wysoki. Małe potrzeby nawożenia N występują na glebach żyznych, gdy opady zimowe były poniżej normy, po przedplonach motylkowych lub innych nawożonych obornikiem, przy kwaśnym odczynie gleby i ograniczonej ochronie roślin. Dawki N powyżej 50 kg/ha należy dzielić na 2 części (przedsiewnie i w fazie strzelania w źdźbło). Do nawożenia pogłównego zaleca się saletrę amonową w formie stałej lub oprysk roztworem mocznika (5 - 8 %) wraz z fungicydem. Można także stosować w oprysku nawozy mikroelementowe:  Insol-3,  Ekolist,  Agrosol    itp. Ekonomiczna efektywność nawożenia zależy w dużym stopniu od aktualnych relacji cen ziarna do cen nawozów. W przypadku wysokiej ceny ziarna racjonalny jest intensywny poziom nawożenia NPK (wyższe dawki o 10 do 20 % w stosunku do podanych wyżej), zaś w przeciwnym przypadku opłacalne są niższe dawki nawozów.

Siew:

Wysoka wartość materiału siewnego decyduje o pełnych i wyrównanych wschodach, prawidłowym wzroście i rozwoju roślin oraz otrzymaniu wysokiego plonu ziarna, niezależnie od zabiegów uprawowych. Nasiona przeznaczone do siewu powinny charakteryzować się czystością nie mniejszą od 98 %, wysoką masą 1000 ziarniaków, dobrą zdrowotnością oraz zdolnością kiełkowania nie mniejszą jak 85 % . Najwłaściwsze jest zaopatrywanie się w nasiona kwalifikowane, jednolite pod względem odmiany i pochodzenia. W produkcji zaleca się nabywać nasiona w stopniu oryginału. Materiał taki można wysiewać przez 2 - 3 lata, bez obawy spadku plonu, jeżeli będzie się go starannie reprodukować. Wczesny termin siewu przedłuża okres wegetacji  (szczególnie okres krzewienie-kłoszenie), co sprzyja  zwiększaniu krzewistości produkcyjnej, systemu korzeniowego, ogólnej powierzchni asymilacyjnej, liczby ziaren w kłosie, a w efekcie wzrostowi plonu ziarna jęczmienia. Ponadto wcześniej zasiany jęczmień jary lepiej wykorzystuje zimowe zapasy wody w glebie i jest mniej atakowany przez szkodniki i choroby. Dotrzymanie jak najwcześniejszego terminu siewu jest szczególnie ważne w przypadku jęczmienia browarnego, ponieważ w miarę opóźniania siewu wzrasta zawartość białka w ziarnie.  Zależnie od przebiegu pogody w roku (czas ustąpienia zimy), niekiedy może zostać niedotrzymany optymalny termin siewu. W takich przypadkach należy wysiać odmiany w pewnym stopniu tolerancyjne na opóźnienie siewu:  Rataj,   Rambo,  Nagrad,  Rabel  i  Polo,  a unikać najbardziej wrażliwych na termin siewu  -  Start,  Edgar,  Rodos  i  Rodion. Wpływ gęstości siewu na plon jest związany z tym, że rośliny rosnące w łanie konkurują między sobą o światło, wodę i składniki mineralne. Ilość wysiewu różnych odmian jęczmienia w kg/ha uzależniona jest od:  gleby, terminu siewu i odmiany, waha się w  przedziale od 120 do 180 kg/ha.  Wysiew późny,   lżejsza gleba,  wymaga zwiększenia ilości nasion (siew wczesny - 5 kwietnia, późny druga połowa kwietnia, w przypadku siewu między 5 a 15 kwietnia należy stosować pośrednią normę wysiewu). Zaleca się stosowanie rozstawy rzędów 12 - 15 cm i głębokości wysiewu 3 cm.  Przy większej ilości wysiewu, powyżej 160 kg/ha, można zwężać rozstawę rzędów do 9 - 11 cm.

Ochrona roślin:

W technologii produkcji jęczmienia istotnym plonochronnym jej członem jest stosowanie herbicydów i fungicydów, jak również zapobiegających wyleganiu  retardantów.  Mechaniczne zabiegi pielęgnacyjne  polegają na bronowaniu zasiewów jęczmienia. Zabiegi te mają znaczenie plonotwórcze, gdyż obok niszczenia kiełkujących siewek chwastów, poprawiają stosunki wodno - powietrzne i pobudzają rośliny do intensywniejszego krzewienia. Pierwsze bronowanie,  jeżeli nastąpi zaskorupienie gleby (szczególnie na glebach cięższych), należy przeprowadzić w okresie  ,,piórkowania". Następnie bronowanie należy wykonać w fazie 4 liści i powtarzać w odstępach  1 - 2  tygodniowych  (w zależności od zachwaszczenia i zaskorupienia gleby) aż do początku strzelania w źdźbło. Bronowanie należy wykonać w kierunku poprzecznym lub ukośnym do siewu, natomiast typ brony winien być dostosowany do ciężkości gleby i fazy rozwojowej rośliny.

Jeżeli po bronowaniu występuje nadal duże zachwaszczenie, należy podjąć decyzję zastosowania herbicydów, zarówno na jęczmieniu pastewnym jaki i browarnym. Dobór herbicydów w zależności od rodzaju chwastów ( na chwasty dwuliścienne odporne i  owies głuchy  w jęczmieniu jarym stosować: Aminopielik D, MP - 3 l/ha,  Astix 600 SL - 1,5 l/ha,  Follow 450 EC - 2,5 l/ha, Chwastox D, M - 5  l/ha,   Chwastox DF, F - 3 l/ha, Optica 600 SL - 2 l/ha, Zirol 475 SC - 2 l/ha, Granstar 750 DF - 25 g/ha, Starane 250 SL - 0,8 l/ha;   opryskiwać we   wczesnych fazach rozwojowych).

Chwasty dwuliścienne wrażliwe (ognicha, tabołki, tasznik)  należy zwalczać preparatami: Agritox 500 SC - 1,5  l/ha, Chwastox exstra - 3,5 l/ha, Pielik  1,0  do 1,5 kg/ha,   U 46 M-Fluid - 2 l/ha, Dicopur 750 SL - 1 l/ha;   opryskiwać w fazie 5 liścia do początku strzelania w źdźbło.  Owies głuchy zwalczają:  Iloxan 36 EC - 2 do 2,5 l/ha, Avange 200 - 4 do 5 l/ha, Grasp 100 EC - 3 l/ha, Suffix BW - 3 l/ha.  Opryski stosować w okresie od fazy 3 liści do pełni krzewienia.

Występowanie w pierwszej części okresu wegetacji jęczmienia (do kłoszenia) takich chorób,  jak mączniak, rdza, rynchosporioza, pasiastość liści i plamistość siatkowa można ograniczyć przez zaprawianie nasion preparatami: Vincit, Baytan 17,5 i Baytan Universal (200 g na  100kg ziarna). Na wyżej wymienione choroby z wyjątkiem mączniaka i rdzy działają również zaprawy - Vitavax  (300 ml na 100 kg nasion), Oxafun T (200 g na 100 kg) i Raxil 060 FS, Maxim-Star 035 FS.

Do zwalczania: mączniaka  prawdziwego, rdzy karłowatej,  rynchosporiozy , plamistości siatkowej należy stosować : Afugan 30 EC - 1,5 do 2 l/ha,  Alto 100SL - 0,8 l/ha, Bayleton 25EC - 0,5 l/ha, Bayfidan 250 EC - 0,5 l/ha, Corbel - 1 l/ha, Folicur Plus 375EC - 0.75 l/ha,  Impact 125 SC 1 l/ha, Sportak 45 EC - 1 l/ha,  Tilt 250 EC - 0,5 l/ha, Alert 375 SC - 1 l/ha, Mirage 450 EC - 1 l/ha    i  inne. W warunkach sprzyjających wyleganiu należy zastosować oprysk Flordimexem T w dawce 1,5 do 2 l/ha w okresie ukazania się ości. W przypadku  pojawienia się szkodników (mszyc, skrzypionki) należy zastosować insektycydy - Decis 2,5 EC lub Karate 025 EC w  dawce    0,3  l/ha.  Przy stosowaniu zabiegów ochrony roślin należy stosować się  do informacji zawartych na opakowaniu.

Zbiór:  

Do zbioru jęczmienia można przystąpić w fazie dojrzałości woskowej (snopowiązałką lub kosiarką) lub dojrzałości pełnej (kombajnem) . W wyniku nadmiernego opóźnienia terminu zbioru powstają straty związane ze zjawiskami łamania kłosów i osypywaniem ziarna oraz możliwością większych uszkodzeń w czasie omłotu. Optymalna wilgotność ziarna dla omłotu wynosi 16 - 20 % (jęczmień pastewny) i 15 - 17 %  (jęczmień browarny i kaszowy). W razie konieczności omłotu zbyt suchego ziarna zaleca się zmniejszenie obrotów bębna młocarni. Lepszą  jakość  browarną można uzyskać zbierając jęczmień w najbardziej korzystnych warunkach. Ziarno zebrane kombajnem należy po oczyszczeniu stopniowo dosuszać i wietrzyć (np. szuflowanie, składowanie w magazynach   wyposażonych w suszarnię podłogową, w przystosowanych silosach zbożowych).

Informacje z prowadzonych badań:

RUBINEK - odmiana najlepiej plonująca w 2009 roku  (w Porejestrowych Doświadczeniach Odmianowych).

Jęczmień jary. Odmiana RUBINEK. Wpisany do Rejestru Odmian w 2007 r.

Charakterystyka odmiany:

- Odmiana typu pastewnego, o kłosie dwurzędowym i ziarnie oplewionym,

- Rośliny wysokie o dobrej odporności na wyleganie  (7,8 w skali 9 stopniowej),

-Termin kłoszenia wczesny  ( około 15.06 ),  termin dojrzewania dość wczesny,

-Duża do bardzo dużej masa 1000 ziaren ( śr. 51,5 g najwyższa z badanych odmian w COBORU ),

- Bardzo dobre wyrównanie nasion  ( 90 % ) o dużej zawartości białka  ( 11- 11,7%  sm. ) ,

- Atutem odmiany jest bardzo duża odporność na mączniaka prawdziwego dzięki posiadaniu genu odporności Mlo  ( 8,5 – 8,8 w skali 9 stopniowej ),

- Duża odporność na rynchosporiozę i czarną plamistość,

- Średnia  odporność na plamistość siatkową ,

- Dość mała odporność na rdzę jęczmienia,

- Plenność bardzo dobra, średnio ( z lat 2005 – 2006  COBORU ) – przy przeciętnym poziomie agrotechniki  68 dt/ha,  przy wysokim poziomie agrotechniki  78 dt/ha.

- Bardzo dobrze plonuje na terenie całego kraju i może być uprawiana na terenie całej Polski zwłaszcza przy zaleceniu wysokiego poziomu agrotechniki ( podwyższone

   nawożenie azotowe o około 40 kg N /ha oraz ochrona przed wyleganiem i chorobami ).

(więcej inf. zobacz: strona główna OFERTY- NASIONA WIOSNĄ 2010)